Hamburg'da
Referandumı

Hamburg CDU-Yeşiller hükümetinin hazırladığı ve bazı değişikliklerle SPD ve Linke tarafından da desteklenen okul reformu yasasının 14a nolu maddesinin, “Wir wollen lernen!” (“Biz öğrenmek istiyoruz!”) sloganı çevresinde örgütlenen “sivil inisiyatif”in yeterli imza toplaması üzerine referanduma gidildi.     Eyalet hükümeti açısından reform girişiminin odağını oluşturan ve özellikle olumsuz koşullarda yetişen çocuklar açısından eğitimde fırsat eşitliğine katkı sağlayacağı için önemi vurgulanan bu madde, tüm çocukların daha uzun süre birlikte öğrenimini sağlamak amacıyla ilkokulun 4 yıldan 6 yıla çıkartılmasını öngörüyordu.     18 Temmuz 2010 tarihinde Hamburg kentinde yapılan referandumunda, 1.251.686 kayıtlı seçmenin 492.094 seçmenin (%39,3) 427.390’ının mektupla ve 64.667’sinin doğrudan sandığa giderek oy kullandığı Hamburg okul reformu referandumunda, 276.416 “hayır” oyu çıkarken (%58), “evet” oyları 200.076’da (%42) kaldı. Böylece ilkokulun 4 yıldan 6 yıla çıkartılmasını öngören yasa maddesi reddedilmiş oldu.     Koalisyon hükümeti referandum öncesinde temel okul karşıtlarını sert bir dille eleştirirken, Hamburg Senatosu Başkanı Ole van Beust Die Welt Gazetesi’ne verdiği demeçte, “kendilerini elit sanan bazı kesimlerin sorumsuzca davrandığını düşünüyorum” görüşünü belirtti.     “Biz Öğrenmek İstiyoruz” inisiyatifi sözcüsü Walter Scheuerl ise, CDU içinde beklediği muhalefetin gerçekleşmemesi üzerine başlattığı faaliyetlerde, senatonun yeni düzenlemelerinin “okul düzeninde kaosu, çocuklar üzerinde deneyi ve ailelerin haklarından mahrum edilmesini” beraberinde getireceği suçlamasında bulundu.     “Biz Öğrenmek İstiyoruz” inisiyatifi başta olmak üzere, FDP, Alman Filologlar Derneği, Alman Öğretmenler Birliği (DL), Bağımsız Seçmenler (FW) ve NPD gibi parti ve kuruluşlar, ilkokulun sonunda çocukların başarım düzeylerinde görülen bir buçuk yıla yakın farklılığın, 6 yıllık temel okulla da aşılamayacağını savundu. Özellikle liselerin mevcut yapısının korunmasını isteyen reform karşıtları tarafından, başarılı öğrencilere uygun bir eğitim verilebilmesi ve “hümanizm, ikidillilik, müzik ve spor” gibi yönlerin desteklenmesi için 5. ve 6. sınıfların lise bünyesinde kalmasının önemli olduğu vurgulandı. İlkokulların 6 yıla çıkarılması durumunda liselerin kalitesini kaybedeceği ve ailelerin bu durumda devlet okulları yerine özel okullara yöneleceği ileri sürüldü.     FDP ve NPD dışında senatoda yer alan tüm siyasi partiler, Eğitim ve Bilim Sendikası (GEW), Hamburg Üniversitesi Eğitimbilim Fakültesi akademik kadrosu, TGD-Hamburg, İlkokullar Birliği ve çok sayıda veli, öğretmen ve öğrenci inisiyatifleri ilkokulların 6 yıla çıkarılmasını desteklediler. PISA ve IGLU gibi uluslararası araştırmalara dayanılarak mevcut okul sisteminin eleyici/seçici olduğu ve bunun, uzun süreli birlikte öğrenimle ve ortaokul türlerinin azaltılması yoluyla sınırlandırılabileceği savunuldu. İlköğretim süresinin 6 yıla çıkarılmasıyla tüm öğrenciler açısından yüksek mezuniyet yollarının olabildiğince uzun bir süre açık kalmasının sağlanacağı vurgulandı. Temel okul düzenlemesinin ayrıca okuldan mezuniyetsiz ayrılma oranlarını azaltmayı ve üniversiteye başarılı bir geçiş yapılması için olanak sağladığı kampanyalarda dile getirildi.         Referandumun yankıları     Federal Eğitim Bakanı Anette Schavan (CDU), Hamburg’da planlanan eğitim reformunun referandumla reddedilmesine memnuniyetle karşıladığını söyledi. “Bu sonuç Alman eğitim politikası için olumlu bir sinyal” diyen Schavan, “Bu liseler ve halkın özgüveni için iyi bir haber. Bu sonuç, bizi eğitim sistemindeki gerçek sorunların çözümüne eğilmemiz için bir ivme kazandıracaktır. Böylece eyalet hükümetleri de, kafalarına göre okul yapılarını değiştiremeyeceğini bir kez daha anlamış oldular” dedi.     Eğitim reformu karşıtlarının başını çeken sosyete avukatı Walter Scheuerl referandumla reformu yıktıkları için çok sevinçli olduğunu belirterek, “Reform eğitim kalitesi çok aşağıya çekecekti. Çabuk ve iyi öğrenen çocukları, daha yavaş öğrenen çocuklarla aynı okula göndermek bir tarihi hata olurdu. Senato bunu görmedi ama halk gördü” dedi.     İlkokulların 6 yıla çıkarılması referandumda reddedilmesi nedeniyle ilköğretimde 4 yıl uygulamasına geri dönülürken, Eylül’de yeni bir tasarının senatoya sunulması bekleniyor. İlköğretimdeki düzenlemelere dayanan birçok değişikliğin tasarıda nasıl şekilleneceği belirsizliğini korurken, 2010/2011 okul yılında yürürlüğe girmesi beklenen diğer yenilikler ise özetle şunlar olacak:     – Haupt, real ve gesamtschulelerin semt okulları (Stadtteilschule) adı altında birleştirilmesi, bu okulun 13. sınıfı kapsayan lise mezuniyeti de dahil tüm mezuniyetleri sunması ve sınıflarda öğrenci sayısının 25, üst sınıflarda 22 ile sınırlandırılması; liselerde (Gymnasium) 12. sınıftan mezun olunması; iki okul türü arasında işbirliği fırsatlarının sunulması,     – Sınıf büyüklüğü sınırlandırmasına uyulmaması koşulunda hukuksal yola başvurabilme hakkının tanınması,     – Engelli çocukların genel eğitim okullarına kaydolma hakkı ve gerektiğinde desteğin ayrı öğrenim gruplarında verilebilmesi, tanılamaya dayalı destek planlamasına velilerin, engellilik derecelerine göre çocukların ve sorumlu kurumların katılması, öğrenim yerlerinin seçiminde bakım yetkisi bulunan şahısların isteklerinin göz önünde bulundurulması, okul yaşamlarında engellilerin sürekli gereksinmelerinin yerine getirilmesinde okulun sorumluluk üstlenmesi, hastalık ya da engellilik nedeniyle okula devam edemeyen çocuklara hastanede ya da evde destek verilmesi,     – Sınıfta kalma uygulamasının kaldırılması ve yerine puan sisteminin getirilmesi,     – Velilerin okul türünü seçme hakkının korunması,     – Kitap harcının kaldırılması.