İKİ AYLIK TÜRKÇE GAZETE
DİL VE EĞİTİMİ DESTEKLEMEK İÇİN İNİSİYATİF
(Initiative zur Förderung von Sprache und Bildung e.V.)
ISSN 2194-2668


Die Gaste, SAYI: 30 / Ocak-Şubat 2014

ABD’ndeki
Türkiyeli Göçmenler
ve Eğitim


Dr. Bahar OTCU-GRİLLMAN





    ABD’deki eğitim politikası ve göçmenlere
    yaklaşımı

    Amerika Birleşik Devletleri (ABD) günümüzde en çok göçmen alan ülkedir. Devlet okullarında İngilizce dersi öğrencilerinin artışı, göçmen nüfus artışını da yansıtır. 1995’-teki 3,3 milyon göçmen öğrenci sayısı, 2008’de 5,3 milyona çıkmıştır. ABD’deki eğitim ve dil eğitimi politikaları eyaletlerce değişir ama genelde ulusal kanunlar takip edilir. Genel politika, göçmen çocukların ders takip edecek kadar İngilizce öğrenip normal sınıflara geçmeleridir. Okullar İngilizce dersi alması gereken öğrencileri belirleyip dil eğitim programları başlatmakla yükümlüdür. Bu öğrencilerin her yıl hem İngilizce, hem de matematik, coğrafya gibi derslerden standart sınavlara girmeleri ve sınav notlarının ayrıca rapor edilmesi gerekir. Bunun sebebi özellikle No Child Left Behind (Hiçbir Çocuk Geride Kalmasın) yasasıyla okulların göçmen öğrencilerin başarısından sorumlu tutulmasıdır. Göçmen öğrencilerin sınav notları okulların yıllık ilerleme puanını direk etkiler. Yıllık puanı baraj altındaki okullar, başarısız sayıldıklarından kapatılır.
    Göçmen öğrencilerin notları önemli olduğundan, okullar çeşitli yollara başvurmaktadır. Sınavlar İngilizce yapıldığından bu öğrenciler ikidilli sınıflar yerine sadece İngilizce sınıfında eğitilmektedir. Bu durum öğrencilerin İngilizce’yi okuyup yazacak düzeyde öğrenemeden sınava sokulmasına ve başarısızlığına neden olmaktadır. Öğrenciler kendi anadillerine hakim olmadıklarından ve ikidilli eğitim almadıklarından anadil, İngilizce, ve akademik açıdan başarısız olmaktadırlar.
   
    Amerika’daki
    Türkiyeli göçmenler
    ve eğitim

    Türkiye’den ABD’ye göçler I. Dünya Savaşı’n-dan sonra başlamış ve devam etmektedir. Türkiyeli göçmenler, ABD’deki kültüre entegre, orta sınıfı temsil eden (Kaya, 2003), hem Türkçe hem İngilizce’ye egemen, ikidilli ve çeşitli mesleklerden gelen bir nüfustur. Aralarında doktorlar, lisans ve yükseklisans öğrencileri, profesörler, sanatçılar, işadamları, işçi ve ev hanım- ları vardır. ABD genelindeki köklü dernek ve kuruluşları göçmen toplumuna Türkçe ve İngilizce ikidilli internet siteleri, elektronik gazeteler ve haber siteleri aracılığıyla ulaşmaktadırlar.
    Türkiye’li göçmenler metropollerde, New York, California, New Jersey, Florida, Massachusetts, Virginia, Illinois, Texas, Pennsylvania, ve Maryland eyaletlerinde yoğunlukla yaşamakta, nüfusunda artış gözlenmektedir. 2012 ACS verilerine göre ABD’de 198,551 Türk asıllı kişi vardır (US Census Bureau, 2012). Bunlar arasından okula devam eden 3 yaş ve üzerindeki nüfus sayısı 61,834 olup okullara göre dağılımı Tablo 1’deki gibidir. Öğrenciler genelde ABD’ye yüksek eğitim için gelmektedir.
   
    Amerika’daki Türkiyeli göçmenlerin
    eğitim dili yeterlikleri

    Türkçe ABD’de 1970’lerden beri miras dil veya anadil olarak göçmen toplumunun kendi ek okullarında okutulmaktadır. 1980’lerde üniversitelerde yabancı ve ikinci dil dersi olmuştur. Örgün eğitimde Türkçe-İngilizce iki dilli eğitim programları yoktur. Tablo 2, Türkiyeli göçmenlerin hane dilini ve İngilizce düzeylerini göstermektedir (US Census Bureau, 2012).
    Tabloya göre İngilizce’si ‘çok iyi’ olmayan nüfus azınlıktadır. Bu da çoğu göçmenin İngilizce’ye hakim olduğunu, ikidilli olduğunu gösterir. Bu durum gelecek nesillerin tamamen İngilizce’ye geçme riskine işaret etmektedir. Ana ve ilköğretimde ikidilli eğitim sağlanmamasına rağmen, ailelerin etkisiyle öğrenciler Türkçe odaklı haftasonu okullarına gitmekte, iki dil ve kültürlü yetişmektedirler (Otcu, 2010). Bu nedenle göçmenlerin kendi toplum okulları ve ailelerin duyarlılığı, ikidilli eğitimde sınıfta kalan ABD’de Türkçenin geleceğini belirleyecektir.
   
    Kaynaklar:
    Kaya, İlhan. 2003. Shifting Turkish American identity formations in the United States.. Dissertation Abstracts International, 65/07, 2716.
    Otcu, Bahar. 2010. Language maintenance and cultural identity construction: A linguistic ethnography of Discourses in a complementary school in the US. VDM Verlag Dr. Muller.
    US Census Bureau. 2000 Census, 2005-2012 American Community Survey. http://factfinder2.census.gov/faces/ tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_12_1YR_S0201&prodType=table
   

Tablo 1

 

2000 Nüfus Sayımı

2005 Toplum Anketi

2008 Toplum Anketi

2012 Toplum Anketi

ABD toplam nüfus

281,421,906

288,378,137

304,059,728

313,914,040

Toplam Türkiyeli

117,575

164,945

189,640

198,551

Türkiyeli öğrenci (3 yaş ve üzeri)

38,586 (%100)

49,147 (%100)

62,989 (%100)

61,834 (%100)

Okul öncesi

2186 (%5,7)

2359 (%4,8)

3275 (%5,2)

4452 (%7,2)

Anaokul

1374 (%3,6)

1966 (%4.0)

3968 (%6,3)

3215 (%5,2)

İlköğretim (1-8. sınıf)

11,732 (%30,4)

14,449 (%29,4)

20,031 (%31,8)

17,870 (%28,9)

İlköğretim-Lise (9-12. sınıf)

5510 (%14,3)

6831 (%13,9)

10,330 (%16,4)

7729 (%12,5)

Lisans ve Yükseklisans

17,784 (%46,1)

23,541 (%47,9)

25,385 (%40,3)

28,567 (%46,2)

Tablo 2

 

2000 Nüfus Sayımı

2005 Toplum Anketi

2008 Toplum Anketi

2012 Toplum Anketi

ABD toplam nüfus

281,421,906

288,378,137

304,059,728

313,914,040

Toplam Türkiyeli

117,575

164,945

189,640

198,551

İngilizce bilen 5 yaş ve üzeri

109,576 (%100)

151,577 (%100)

175,633 (%100)

181,313 (%100)

Sadece İngilizce

40,435 (%37,3)

64,875 (%42,8)

60,418 (%34,4)

59,289 (%32,7)

İngilizce ve Türkçe

68,741 (%62,7)

86,702 (%57,2)

115,215 (%65,6)

122,024 (%67,3)

İngilizcesi ‘çok iyi’ değil

26,963 (%24,6)

18,468 (%21,3)

31,339 (%27,2)

28,676 (%23,5)